Einfach Liesung fir JIDDEREEN. Ass dat méiglech?
JO! Mat verschiddenen Textfaarwen.
Kanner mat enger Liesstéierung hunn et scho ganz schwéier, och eenzel Wierder ze liesen.
Vill kënnen nëmme ganz lues a haltend liesen, wann iwwerhaapt. Dacks roden se einfach d'Wierder. Net seelen probéieren se d'Liesen ganz ze vermeiden.
Mat der Zäit gi mir méi al, d'Texter gi méi grouss, d'Schrëft méi kleng, d'Wierder méi schwéier – d'Liese gëtt e ëmmer méi grousst Problem.
Mee dat muss net de Fall sinn.
Mat der richteger Ënnerstëtzung kann och e Kand mat Liesschwieregkeeten Texter fléissend liesen a verstoen. Eng sou eng Ënnerstëtzung ass d'Faarfkodéierung vun de Silben oder Téin.
Ausmolen vun däitsche Wierder an Texter
Bei den däitschen NUMULIS Liesbicher, Spiller a Materialien kënnt Dir tëscht 3 verschiddene Textfaarwen wielen:
- Schwaarz Schrëft
- Silbefaarf blo/rout
- Silbefaarf schwaarz/gro
Fir d'Syllabenteilung hu mir eis op dem Konzept vun der "phonetescher Lies- a Schreifunterrecht" vun der Madame Carola Reuter-Liehr (rhythmesch Silbenteilung) baséiert.
Firwat zwou verschidde Faarwen vun de Silben?
D'Zil vun all Ënnerstëtzungsprogramm ass et, all Kand déi Hëllef ze bidden, déi et elo brauch.
Déi blo-rout Silbefaarf hëlleft deene Kanner, déi eng méi staark visuell Ënnerstëtzung brauchen, fir d'Silben ze erkennen.
Déi gro-schwaarz Silbefaarf gëtt benotzt, wann d'Kanner déi blo-rout Silbefaarf liicht liesen kënnen. Et mécht Sënn, als éischt op eng schwaarz-gro Textfaarf ëmzestellen, well d'Liese vun Texter, déi a schwaarz geschriwwe sinn, am Ufank ze ustrengend ka sinn.
Kanner kënnen den schwaarzen Text liesen, soubal se déi schwaarz-gro Textmarkéierungen ouni Problemer liesen kënnen. Äert Kand ass elo prett, Texter ouni Markéierungen ze liesen.
Mir roden awer ëmmer, de Kanner d'Wiel ze ginn, Texter mat Silbefaarwen ze liesen, well d'Liese vun Texter ouni Faarwe fir déi meescht Kanner vill Energie ka brauchen.
Wéini a firwat kann Silbenfaarwen nëtzlech sinn?
Kanner mat Liesschwieregkeeten oder Liesstéierunge fannen et dacks schwéier, ganz Sätz ze liesen:
- Si kënnen d'Wierder nëmme mat Schwieregkeeten vuneneen ënnerscheeden.
- Si probéieren d'Wierder ze roden.
- Si hunn nach ëmmer Schwieregkeeten, déi eenzel Wierder ze entschlësselen.
- ...
D'Ausfaarwe vun eenzelne Silben ënnerstëtzt dem Kand visuell a erliichtert d'Liesen souwuel iwwer direkt wéi och indirekt Liesmethoden.
Ënnerstëtzung fir de direkten Lieswee
Mat dëser Liesstrategie entschlësselt d'Kand net déi eenzel Buschtawen; et gesäit d'Wuert als Eenheet. Dëst sinn haaptsächlech Wierder, déi d'Kanner scho kennen a memoriséiert hunn. Wann d'Silben faarweg kodéiert sinn, erkennt d'Kand d'Wuert méi séier.
Ënnerstëtzung fir indirekt Liesmethoden
An dëser Liesstrategie entschlësselt d'Kand déi eenzel Téin/Silben vum Wuert a kombinéiert se fir e Wuert ze bilden. Dëst sinn normalerweis onbekannt Wierder. Wann d'Silben verschidde Faarwen hunn, ass et méi einfach fir d'Kand déi eenzel Silben z'erkennen an d'Wuert a seng eege Silben opzedeelen.
Beispiller fir d'Ausmolen vun däitsche Liesbicher
-
1. einfach schwaarz
-
2. Silbefaarf blo/rout
-
3. Silbefaarf schwaarz/gro
Ausmolen vun de franséischen Texter
Bei de franséischen NUMULIS Liesbicher, Spiller a Materialien kënnt Dir tëscht 3 verschiddene Textfaarwen wielen:
- Schwaarz Schrëft
- Faarwe vu Kläng (C1)
- Faarwung vu Kläng, Konsonanten a "sons muets" (C2)
Déi zwou verschidde Faarfmethoden entspriechen dem Faarfprofil vum lëtzebuergesch-franséische Programm "Salut c'est magique". Faarf vun Téin fir Textfaarwen C1
Vill Schoulkanner fannen et besonnesch schwéier, franséisch Texter ze liesen, egal wéi hir Mammesprooch ass. Dëst gëtt duerch eng Liesstéierung verschäerft. D'Faarfmarkéierung vun den Texter mécht et méi einfach, Vokaler z'identifizéieren, déi net phonetesch ausgeschwat ginn. All Toun huet déiselwecht Faarf, egal wéi seng Schreifweis ass.
Ausmolen vun Téin fir Textausmolen C2
Hei sinn Konsonanten, déi anescht ausgeschwat ginn, ënnerstrach. Schlusskonsonanten, déi geschriwwe ginn, awer net ausgeschwat ginn ("sons muets"), sinn gro gefierft.
D'Laascht, dës onofhängeg erauszefannen, gëtt de Schoulkanner ewechgeholl, sou datt se sech op d'Liesen vun engem Wuert gläichzäiteg konzentréiere kënnen.
Text ouni Faarf
Den faarwegen Text kann oniwwerlueden a fir en erfuerene Lieser schwéier ze liesen ausgesinn. Dofir bidden mir och déi franséisch Texter ouni Faarf un.
Beispiller fir d'Ausmolen vu franséische Liesbicher
-
1. einfach schwaarz
-
2. Faarwung vu Kläng (C1)
-
3. Faarwung vu Kläng, Konsonanten a "Sons muets" (C2)
Entdeckt alles vun NUMULIS
Wëllt Dir Ärem Kand hëllefen, d'Freed um Liesen nei z'entdecken, andeems Dir e personaliséiert Liesbuch oder Liesspill mat der entspriechender Ënnerstëtzung erstellt?
Da gitt direkt op d'Konfiguratioun vun Ärem eegene Liesbuch oder Liesspill.
Mir hoffen, Dir an Äert Kand hunn Spaass beim Liesen :)